Kleuteronderwijs is een woord dat nooit had mogen worden ingevoerd. Kinderen onder de zes zijn geen schoolkinderen. Ze hebben geen onderwijs nodig maar levensechte ervaringen die aansluiten bij wat er in en om hen heen gebeurt. Met creatieve, procesgerichte volwassenen die dat kundig kunnen vormgeven.

Helaas heeft ‘men’ ooit bedacht dat je ontwikkeling niet aan een kleuter en zijn juf kunt overlaten. Daar heb je nu dus methodes voor. Elke dag sturen die methodes de gebeurtenissen van de dag aan waardoor menig juf geen tijd meer heeft om haar kleuters ‘s morgens met open armen te ontvangen, niet toekomt om aandachtig luisteren naar verhalen over thuis en niet kan zien wat haar kleuters werkelijk beweegt.

Vanuit die methodes gaan scholen op kantoren lijken. Zo’n lokaal beperkt kleuters in hun exploratiedrang. Een kleuterlokaal is een werkplaats, punt! Daar moet onderzocht, geprobeerd en uitgevonden worden wat voor het kind belangrijk is. Nu! Want dat is de enige tijd die een kleuter kent.

De sneller-is-beterdoctrine vertrouwt echter liever op een methode dan op goed opgeleide leerkrachten. Maar geen enkele methode kan aansluiten bij het echte leven. En dat is hinderlijk: zowel voor juf of meester als voor het kind. Iets dat hindert is schadelijk. En wat doe je met dingen die schadelijk zijn?

Als een methode kinderen beschadigt gooi die dan weg en begin vooraan: bij het kind

Elk kind komt met een eigen programma ter wereld en ontwikkelt zichzelf. Net als plantjes moet je ze warm houden, gezond voeden en aandacht geven. Een goed opgeleide kleuterjuf of -meester kan dat. En als we er daar te weinig van hebben wordt het hoog tijd om het geld dat naar methodes gaat over te hevelen naar goede opleidingen. Elke kleutertuin een werkplaats met meesters en juffen die wel raad weten met al die exploratiedrang!

Kom op voor kleuters! Zorg dat er geen enkele zandtafel meer verdwijnt omdat het digibord vies wordt. De wereld moet immers grondig ontdekt en veroverd worden voordat je die kunt vangen in cijfers en letters? Zie ook Monitor over de kleuterschool, een kritisch programma over maatschappelijke thema’s op NPO2.

PS
Moet je trouwens eens zien hoeveel geld er overblijft als je alle materialen, invulboekjes en rimram van een methode niet aanschaft en overstapt op échte spullen. Hier zie je de paradox van rijkdom die omslaat in armoede als de bezieling verdwijnt.