Vaak beoordelen we lastig gedrag, zoals driftbuien, angsten, onrust of een negatief zelfbeeld, als iets van het kind, iets waar het kind een oplossing voor moet vinden. Maar soms is dat een te grote vraag voor een kind, omdat het kind gevoelens ervaart die onbewust verbonden zijn met gevoelens die bij iemand anders horen. Het kind voelt iets, vindt het moeilijk dat te benoemen, en moét die gevoelens uiten. Het is soms onbereikbaar tijdens een driftbui en wordt vaak afgewezen in dit gedrag.

Dat kinderen gevoelens ervaren die niet van zichzelf zijn maar van de ouders of grootouders, kan te maken hebben met onverwerkt verdriet, boosheid of angst. Een signaal dat dit aan de hand is, is wanneer het gedrag steeds weer terug komt na correctie of na training: het houdt niet op. Soms kun je een gedragsprobleem dus niet oplossen. Dan kun je onderzoeken of het kind onbewust verbonden is met onverwerkte gevoelens in het familiesysteem.

Kijk eens of een kind onbewust verbonden is met oud familiezeer

Een voorbeeld:
Joost (10) is erg onrustig, soms paniekerig en moeilijk te handhaven. Dit gedrag vertoont hij vooral in de klas en veel minder thuis. Als er geen verandering in komt wil de juf dat Joost naar speciaal onderwijs gaat. Met de ouders onderzoek ik wat de oorzaak kan zijn van zijn angstige en onrustige gedrag. Zowel Joost als de ouders voelen zich onmachtig om het gedrag te veranderen.

De ouders en de begeleider zoeken naar waar Joost mogelijk onbewust mee verbonden is bij zijn ouders of grootouders. Ze werken met matjes op de grond om gevoelens te onderscheiden en te verhelderen. Daarnaast doen ze ook een familieopstelling. In het traject wordt duidelijk dat Joost onbewust verbonden is aan onverwerkt verdriet van zijn moeders moeder.

Na het traject is Joost een stuk rustiger geworden. We hebben gekeken naar drie lagen van gevoelens:

• gevoelens die hij nu spontaan ervaart,
• eigen oude gevoelens; gevoelens die versterkt worden door oudere  gevoelens zoals boosheid of verdriet, die hij niet (voldoende) heeft geuit,
• systeemgevoelens; gevoelens die eigenlijk niet bij hem horen, maar bij iemand anders in de familie, en die onbewust doorwerken doordat ze onvoldoende verwerkt zijn.

Dit is een verkorte versie van een case die beschreven wordt in mijn boek ‘Onrust in het kinderhart’.