Heb jij ook zo’n hekel aan straffen? Voel jij je onzeker of onhandig in het toepassen van straf?  Dan heb ik goed nieuws voor je:

Dat veel ouders worstelen met straf geven is eigenlijk heel logisch. Effectief straffen is namelijk niet eenvoudig. En het is ook niet raar als je weerstand hebt tegen straffen. Het is een vorm van macht uitoefenen, terwijl dat niet de basis is van opvoeden zou moeten zijn omdat je daarmee een verkeerd voorbeeld geeft van hoe je met een ander omgaat.

Wat is er mis met straffen? In de eerste plaats is effectief straffen heel moeilijk. Uit onderzoek blijkt dat straffen alleen het juiste effect heeft, als de straf op het juiste moment, in de juiste dosis wordt gegeven. Om dat goed te doen zou je eigenlijk een deskundige op gedragsgebied moeten zijn.

Straffen werken alleen als ze consequent toegepast worden. Maar hoe gaat het vaak in praktijk? Meestal straf je als ouder vrij impulsief,  vanuit boosheid. En als je boosheid dan over is, is het moeilijk vol te houden. De straf is buitenproportioneel of blijkt niet uitvoerbaar.

Het kind is niet innerlijk gemotiveerd voor het door jou gewenste gedrag, maar is bezig met de straf te ontlopen. Het zal eerder het ongewenste gedrag vertonen zodra er geen toezicht is. Het staat dus de groei naar zelfstandigheid in de weg. Bovendien kan het liegen in de hand werken. Of het kind laat zich minder zien, laat meer onecht gedrag zien.

Een belangrijk negatief aspect van straffen is de tegenreactie, die het straffen oproept bij je kind. Het kind krijgt negatieve gedachten over zichzelf, voelt zich schuldig of komt in verzet. Waardoor je in een steeds fellere machtstrijd terecht komt. Het wordt steeds moeilijker om jezelf te beheersen en bederft de sfeer in huis. Zowel jij als je kind lijdt daaronder.

Wat kun je dan wel doen? Want natuurlijk wil je ongewenst gedrag wel graag corrigeren.

In de eerste plaats is het heel effectief om een ik-boodschap af te geven. Je vertelt concreet met welk gedrag jij moeite hebt en waarom. Door een ik-boodschap te geven voelt je kind zich niet aangevallen of afgewezen.

Daarnaast is het belangrijk om je kind de consequenties van zijn gedrag te laten ervaren. Een logische consequentie. Bijvoorbeeld de janboel opruimen die hij heeft veroorzaakt, repareren of vervangen wat hij kapot heeft gemaakt, e.d.

Handel preventief. Voorkom problemen door van te voren duidelijk aan te geven wat er gaat gebeuren en wat je van je kind verwacht.

De basis van deze aanpak is vertrouwen in je kind. Vaak is straf geven gebaseerd op angst. “Als ik nu niet optreed dan wordt het alleen maar erger”, denk je misschien.  Maar echt, dat is niet waar.  Wees gewoon duidelijk naar je kind. Wat verwacht je en waarom. Heb vertrouwen en hou vol , dan zul je zien dat je kind zich steeds meer gedraagt zoals je graag wilt 🙂