Echt luisteren is zo belangrijk

door Karla Mooy

Wat een kind werkelijk nodig heeft om te groeien en zelfvertrouwen te ontwikkelen is onvoorwaardelijke liefde, vertrouwen en respect. Dat houdt in dat we ze accepteren zoals ze zijn. Maar hoe doe je dat?

Werkelijke acceptatie betekent: je kind laten zijn zoals hij is

Een kind dat lekker bezig is met rust laten is een teken van acceptatie. Je bent misschien snel geneigd om in te grijpen: ongevraagd advies geven bijvoorbeeld. “Zou je niet …” of “Je kunt ook ….”. Maar wat je eigenlijk ongewild overbrengt is: zoals jij het doet is het niet goed (genoeg).

Luisteren zonder iets te zeggen is óók een teken van acceptatie. Je kind komt met een verhaal en jij luistert zwijgend. Zegt hooguit dingen als: hm, oh. Je betrokkenheid komt tot uiting in je houding, je kijkt het kind aan en straalt uit dat je nieuwsgierig bent. Je parkeert je eigen gedachten even in je achterhoofd en concentreert je volledig wat je kind je vertelt. Op deze manier geeft acceptatie je kind de ruimte om zijn eigen gedachtengang af te maken en tot een eigen oordeel of inzicht te komen.

Je kunt nog een stapje verder gaan en het kind aanmoedigen om verder te praten. Je kunt dan dingen zeggen als : “Vertel verder. Ik luister”, “Wat vind je daarvan?” “Hoe was dat voor jou?”, enz. Je drukt daarmee uit dat je werkelijk wilt weten wat het kind te vertellen heeft, dat je geïnteresseerd bent in hoe het voor hem is, dat het de moeite waard is wat hij te vertellen heeft.

Actief luisteren betekent dat je actief probeert te begrijpen wat de betekenis is van wat je kind vertelt. Je geeft in je eigen woorden weer hoe je het begrepen hebt, zodat je kind dat al dan niet kan bevestigen. Het zijn zinnen met “jij” erin. Bijvoorbeeld: “dus jij zou willen dat …”, “als ik het goed begrijp dan weet je niet hoe je …”, “je bent daar best boos over, of niet”, enz. Je stemt je af op je kind en laat je eigen ideeën en gevoelens er buiten. Het geeft je kind onnoemelijk veel ruimte om zich te uiten. Hij voelt zich geaccepteerd en krijgt de gelegenheid om zelf tot inzichten en oplossingen te komen. Heel belangrijk om zelfvertrouwen te ontwikkelen.

Meer lezen? Thomas Gordon – Luisteren naar kinderen. ISBN 90 10 01615 3