Democratie moet je leren. De ervaringen in je jeugd en je opvoeding spelen hierbij een belangrijke rol. Geen kind wordt als democraat geboren en elke generatie zal zich het democratisch denken en handelen zelf eigen moeten maken. Dat lukt niet met autoritair opvoeden, maar net zo goed niet met anarchie. Leren hoe onze democratie in elkaar zit alleen is ook niet voldoende. Kinderen hebben vooral ervaringen nodig waardoor zij stapsgewijs opgroeien tot jonge democraten.
Volgende week gaan de volwassenen naar de stembus om te kiezen voor een politieke partij. Wij gaan staan voor onze keuzes. En we nemen hopelijk ook verantwoordelijkheid voor wat we kiezen. Een kind dat mag kiezen en verantwoordelijkheid voor zijn keuzes leert dragen, verwerft een van de vaardigheden die een democratisch burger nodig heeft.
Verantwoord kiezen moet je leren. Niet teveel keuzemogelijkheden ineens en met duidelijke grenzen. Naarmate het ouder wordt, geef je je kind meer keuzemogelijkheid en daarmee meer verantwoordelijkheid. Neem daarom af en toe de tijd om te zien of de keuzevrijheid van je kind nog past bij zijn/haar leeftijd.
Maak de keuzevrijheid van je kind zichtbaar met de kiesschijf!
Benodigdheden:
De kiesschijf en een rood en een groen kleurpotlood.
Klik hier om de kiesschijf te printen. Hierop staan vragen over keuzevrijheid die kinderen kunnen beantwoorden in kleur. Met rood geven ze aan hoeveel de ouders bepalen, met groen hoeveel zij zelf bepalen. Zo zie je in één oogopslag of een kind veel of weinig vrijheid in zijn keuzes ervaart.
Keuzevrijheid is ook afhankelijk van leeftijd: een jong kind heeft de veilige grenzen die de ouders aangeven nodig; een ouder kind heeft steeds meer vrijheid nodig, maar krijgt dan ook de daarbij behorende verantwoordelijkheid te dragen.
Het is leuk om de kiesschijf te bewaren en elk jaar een nieuwe in te kleuren. Zo kun je samen zien hoe de grenzen zich geleidelijk verleggen en overleggen waar meer of minder keuzevrijheid wenselijk is.
Als je docent bent, kun je de kiesschijf natuurlijk ook op school in laten vullen. Het geeft een mooie aanleiding tot een gesprek over kiezen, vrijheid en verantwoordelijkheid.
Deze hele maand extra aandacht voor democratie:
Op het Educare Netwerk heeft de redactie een groep ‘Democratie kun je leren’ opgezet waar je ervaringen kunt delen over het opvoeden van kleine democraten. Hier kun je tevens de kiesschijf, een Educare katern over democratie en een interview over democratisch opvoeden van Marijke Sluijter met Micha de Winter downloaden. Kijk dus snel op:
http://opvoedingenonderwijs.ning.com/group/democratiemoetjeleren
Het is opvallend hoe weinig aandacht er binnen het onderwijs is voor creativiteit, terwijl we ons moderne leven geheel aan die menselijke eigenschap te danken hebben. Binnen het onderwijs lijkt het teruggedrongen naar de knutsel- en tekenles. En zelfs daar speelt het een marginale rol. Werkbladen en kleurplaten zijn nu eenmaal gemakkelijk. En we willen kunnen meten! Dat lukt niet als 30 leerlingen zelf gaan denken. Toch kunnen we niet zonder de kracht van ons creatieve vermogen. Dus hoe doen we dat: meer ruimte voor creativiteit in het onderwijs? In dit nummer laten we een aantal deskundigen aan het woord. Ze laten hun licht schijnen op de mogelijkheden en wijzen ons op kansen die we laten liggen. Met een knipoog naar de belastingdienst: makkelijker kunnen we het niet maken, wel leuker!
In dit katern over het nut van de verscheidenheid aan
kleuren in je fruitschaal en groentela,
met woorden mooie beelden neerzetten die kinderen in kunnen kleuren, hoe kleuren kunnen helpen je te beschermen, kom in de veelkleurige hoofden van kinderen, kleurige spelletjes en kletspraatjes, ontdek de betekenis van kleuren en last but not least: jouw eigen
kleur. Of die van kinderen.
Right Brain Education of leren via droombewustzijn wordt in Japan, Oost-Europa en sommige Amerikaanse en Aziatische landen al meer dan 50 jaar toegepast. In Vlaanderen zijn onder de naam ‘Vlinderwijs’ nu ook scholen gestart die leren via droombewustzijn of die vlinderbreintraining integreren. In dit artikel een eerste verkenning.
Scriptie van Ineke Struijk over de zin van levensbeschouwing in het openbaar onderwijs.
In dit onderzoek is geprobeerd een antwoord te vinden op de vraag hoe men in onze huidige samenleving op de openbare basisscholen de openbare identiteit ziet en op welke wijze de levensbeschouwelijke component hiervan dan vorm gegeven wordt.